Grachtentour: ontdek Utrecht vanaf het water

Page author

door Hertz - 05 January 2022

Utrecht is de op drie na grootste stad van Nederland. Het is ook een van de oudste steden van het land. De stad werd gesticht door de Romeinen, als fortificatie aan de noordgrens van het Romeinse rijk.

Utrecht staat natuurlijk bekend om de Domtoren en Hoog Catharijne, maar wist u dat de Utrechtse grachten uniek zijn in de wereld? De bekendste grachten, de Oudegracht en de Nieuwegracht, stammen uit de twaalfde en de veertiende eeuw, en zijn dus veel ouder dan de veelal zeventiende-eeuwse Amsterdamse grachten. Uit die tijd stammen ook de karakteristieke werven en werfkelders, waar u vandaag de dag veel restaurants en bars vindt.

U kunt de Utrechtse grachten ontdekken via een rondvaartboot, of door zelf een boot of waterfiets te huren.


Netherlands Church

1. De Oudegracht en haar werven

Onze tocht begint aan de Oudegracht, die dwars door de oude binnenstad loopt. De Oudegracht is uniek in de wereld, dankzij haar middeleeuwse werven.

Toen Utrecht in 1122 stadsrechten kreeg, begon ook het graven van de Oudegracht. Het idee was om de Vecht in het noorden te verbinden met de Vaartsche Rijn in het zuiden, en de gracht moest dienen als een soort langgerekte haven. Zo ontstond er een ingenieus systeem met aanlegkades die het lossen van goederen, zoals wijn, lakens, groente, graan en zelfs vee, makkelijk maakte.

De scheepvaart werd aan het begin van de 20ste eeuw ernstig ingeperkt, maar nog steeds is de Oudegracht erg bedrijvig: u vindt er vandaag de dag vele gezellige restaurants en bars.

Meer weten: https://www.ontdek-utrecht.nl/locatie/oudegracht-met-werven/

2. De Gesloten Steen

Oudegracht 364, 3511 PP Utrecht

Aan de Oudegracht, op de hoek met de Eligenhof, vindt u een grote kei die met twee zware kettingen stevig vastligt aan het gelijknamige hoekhuis.

Volgens de overlevering hadden de duivel en zijn knecht de gewoonte om ‘s nachts de steen over te gooien, terwijl de een op deVollersbrug en de ander op de Geertebrug stond. De Utrechters werden zo horendol van het lawaai en de schade die ze aanrichtten dat de steen aan de ketting werd gelegd.

Wat er nu echt gebeurd is, weet men niet, maar het is zeker de moeite waard om een kijkje te gaan nemen bij deze duivelssteen.

Meer weten: https://www.utrechtaltijd.nl/verhalen/de-duivelssteen-op-de-oudegracht/

3. De Domtoren

Domplein 21, 3512 JC Utrecht

We vervolgen onze tocht over de Oudegracht, en een bezoekje aan de Domtoren mag natuurlijk niet ontbreken. Op 26 juni 1321 werd de eerste steen van de Domtoren gelegd, en dat betekent dat dit voor Utrecht iconische monument dit jaar 700 jaar bestaat.

Samen met een gids kunt u de 465 treden beklimmen. Met haar 112,32 meter is de Domtoren de hoogste kerktoren van Nederland en het hoogste gebouw van Utrecht. Het is dus zeker de moeite waard om de stad vanaf deze hoogte te bekijken.

Vergeet ook zeker niet om een bezoekje te brengen aan de Kloostergang van de Domkerk.

Meer weten: https://www.domtoren.nl

4. De Vismarkt

Vismarkt, 3511 JP Utrecht


Oudegracht

In de Middeleeuwen bevond zich oostelijk van de Oudegracht de burcht Trecht, en omstreeks 1200 werd hier vis verhandeld. Dit maakt de Vismarkt de oudste markt van Utrecht. Vis werd vers gehouden door middel van korven die in de grachten gehangen werden. Naast vis werd er ook zout verkocht.

De Kalisbrug werd hier tussen 1250 en 1325 bijgebouwd. In de negentiende eeuw werd deze voorzien van een overkapping, maar deze werd in 1942 op last van de Duitse bezetter weer afgebroken.

Vis wordt hier inmiddels niet meer verhandeld, maar let wel op het beeld “het Marktvrouwtje”, dat in 1976 door Vroom & Dreesmann werd geschonken.

Meer weten: https://www.ontdek-utrecht.nl/locatie/de-vismarkt/

5. Huis Oudaen

Oudegracht 99, 3511 AE Utrecht

Utrecht staat ook bekend om haar stadskastelen, waarvan Huis Oudaen waarschijnlijk het best bewaard is gebleven. De late middeleeuwen waren een periode van bloei voor de stad en rijke families bouwden grote stenen huizen aan de Oudegracht, die een schril contrast vormden met de andere veelal houten huizen.

Huis Oudaen werd rond het jaar 1280 gebouwd door de familie Zoudenbalch. Een eeuw later kwam het stadskasteel in het bezit van de familie Van Oudaen. Sinds 1990 is er een restaurant in het pand gevestigd, en kunt u een rondleiding volgen in de bierbrouwerij die zich in de werfkelder bevindt.

Meer weten: https://www.oudaen.nl/

6. Paushuize

Kromme Nieuwegracht 49, 3512 HE Utrecht


Paushuize

Als we vervolgens de Oudegracht achter ons laten, en via de Weerdsingel en de Plompetorengracht naar de Kromme Nieuwegracht gaan, komen we uit bij Paushuize. Dit monumentale pand, waarvan de bouw begon in 1517, was het huis van paus Adrianus VI, de enige Nederlandse paus.

Het huis heeft een bijzondere architectuur. De combinatie van rode baksteen met lichtere speklagen van natuursteen maakt van dit pand een renaissancehuis met gotische invloeden. In 1830 voegde de Utrechtse architect Christiaan Kramm een balzaal toe. Tegenwoordig doet het pand dienst als representatieve ruimte voor de commissaris van de Koning en het provinciebestuur.

Meer weten: https://www.ontdek-utrecht.nl/locatie/paushuize/